Felaket durumları bilgi işlem sistemlerinin ve bilgisayar ağlarının kesintisiz çalışmasını tehdit eden olaylardır. Deprem, sel, fırtına gibi doğal afetlerin yanı sıra yangın, su baskını, savaş, nükleer kazalar, siber saldırılar gibi insan kaynaklı afetlerde bilgisayar ağlarının çalışmasını aksatabilir. Bilgisayar ağlarında yaşanan problemler, iş sürekliliğinin kesintiye uğramasına, veri kayıplarının yaşanmasına ve birimler arasındaki iletişimin kesintiye uğramasına neden olarak şirketlerin maddi kayıplar yaşamasına yol açabilir. Yaşanan ağ felaketi senaryolarında IT birimlerinin hızlı bir şekilde müdahale etmesi beklenir. Hızlı müdahale gerçekleştirebilmek için ise olası felaket senaryoları değerlendirilerek ağ kurtarma planları hazırlanır. Ağ kurtarmanın ne olduğuna kısa bir bakış attıktan sonra, ağ kurtarma planı oluşturmanın temel uygulamalarını inceleyebilirsin.
Ağ Kurtarma Nedir?
Ağ kurtarma, bir bilgisayar ağının çalışmasını kesintiye uğratan olağanüstü durumlarda gerçekleştirilen, ağı en kısa sürede yeniden çalışır hale getirme çalışmasıdır. Yaşanabilecek olağanüstü durumlara karşı bilgi işlem sistemlerinin faaliyetlerini kesintisiz veya en az kesinti ile sürdürmesini sağlamak için felaket kurtarma planları hazırlanır ve uygulanır. Ağ kurtarma da felaket kurtarma ile benzerliklere sahiptir. Ancak ağ kurtarma (network recovery), ağ hizmetlerini etkileyen olumsuzluklara yanıt vermek amacıyla uygulanır. Network recovery olarak da adlandırılan bu süreç ile yaşanan olağanüstü durumun olumsuz etkilerinin olabilecek en hızlı ve en az kayıp ile bertaraf edilmesi amaçlanır. Bu amaç için ağ kurtarma planları hazırlanır.
Ağ kurtarma, tıpkı felaket kurtarmada olduğu gibi deprem, sel veya diğer afet durumlarına karşı her an gerçekleşebilecekmiş gibi hazırlıklı olunmasını kapsar. Ancak ağ kurtarma ihtiyacının ortaya çıkabileceği durumlar bunlarla sınırlı değildir. Ağ kurtarma ihtiyacı çoğunlukla ağ ekipmanlarındaki arızalar, bağlantı hataları, insan kaynaklı hatalar ve ağın çalışmasını hedef alan siber saldırılar gibi olaylar sonucu ortaya çıkar. Ağ altyapısının yedeklenmesi ve bu yedeğe hızlı geçiş, yük devretme sistemleri ve alternatif ağ çözümleri gibi çalışmalarla, ağ kurtarma süreci gerçekleştirilir.
Hangi Durumlarda Ağ Kurtarma Gerçekleştirilir?
Ağ felaketlerine yol açabilecek bazı belirli nedenler bulunur. Ağların çalışmasını tehdit eden olağanüstü durumların başında siber saldırılar gelir. Özellikle bant genişliğini tüketmek üzerine kurgulanan siber saldırılar ve kullanıcıların hatalı kullanımları ağın performansını olumsuz etkiler. Bununla birlikte ağ güvenliği konusunda risk oluşturarak iş süreçlerinin aksamasına neden olabilir.
Şirket ağının yanlış şekilde yapılandırılması, insan kaynaklı hatalar, donanım arızaları ve ağ cihazlarının bulunduğu lokasyonları etkileyen afetler, ağ altyapılarının düzgün çalışmasını engeller. Bu gibi durumlarda ağ kurtarma planlarının devreye sokulma ihtiyacını ortaya çıkarır.
Ağ Kurtarma Planı Oluşturma
Ağ kurtarma, felaket kurtarma planı içerisinde önemli bir yere sahiptir. Şirketlerin tüm birimlerinin iletişimini ve iş süreçlerinin kesintisiz bir şekilde yürütülmesini ağ altyapıları ile sağlanır. Ağ altyapısını olumsuz olarak etkileyebilecek olağanüstü durum senaryolarına karşı kurtarma planı hazırlanması ve felaket durumunda gerçekleştirilecek uygulamaların belirlenmesi gerekir. Ağ kurtarma planları oluştururken birkaç temel unsur üzerinde durulur.
Olası Risklerin Belirlenmesi
Ağ kurtarma planı hazırlanırken ilk adım olarak ağ altyapısının çalışmasını olumsuz olarak etkileyebilecek olayların değerlendirilmesi yapılmalıdır. Doğal afetler, siber saldırılar, su baskınları, yangınlar, donanım arızaları, insan kaynaklı hatalar gibi gerçekleşebilecek tüm felaket senaryoları ele alınmalı ve bu olayların gerçekleşme şiddetlerine göre ağda sebep olabileceği olumsuzluklar belirlenmelidir.
Yedekleme
Yedekleme işlemleri felaket kurtarma senaryolarının ayrılmaz birer parçasıdır. Söz konusu ağ kurtarma olduğunda ise ağ çözümleri ve ağ donanımlarının yapılandırma dosyalarının güvenli bir konumda barındırılması ele alınır. Gerçekleşen olağanüstü durumlarda yedek ağ donanımları veya felaketten kurtarılan donanımların olabilecek en hızlı şekilde yedek yapılandırma dosyaları ile ağa kaldırılması amaçlanır.
Geri Alma Noktaları
Felaket anlarında, ağın ve verilerin doğru çalışan en yakın yedeğe dönmesi en iyi çözümlerden biridir. Geri alma noktaları çoğunlukla, insan kaynaklı yanlış işlemler sonucu ağ yapılandırılmasının veya verilerin zarar görmesinde kullanılır. Bu sebeple ağın düzgün olarak çalıştığı süre içerisinde belirli aralıklarla geri alma noktaları oluşturulması gerekir. Otomatik oluşturulan geri alma noktalarının yanı sıra ağ altyapısında gerçekleştirilen kritik işlemlerden önce de geri alma noktaları oluşturulması önemlidir.
Erişim Kontrolü
Ağ yönetim ve yapılandırma sistemlerine hangi kullanıcıların erişebileceği ve gerçekleştirebilecekleri işlemler sıkı kurallar ile belirlenmelidir. Ağ üzerinde işlem gerçekleştiren kullanıcılar, yetkileri dahilinde çeşitli rollere ayrılmalıdır. Böylelikle ağ yönetiminde söz sahibi olan her bir kullanıcı sadece kendi yetkileri çerçevesinde işlem gerçekleştirebilir. Ayrıca yetkilendirme sistemleri ile ağ yapılandırılmasının yetkisiz bir şekilde, özellikle siber saldırganlar tarafından, değiştirilmesini büyük oranda engelleyerek ağ güvenliği konusunda katkı sağlar.
Ekip ve İletişim Planlaması
Gerçekleşen felaket durumlarına müdahale edecek ekiplerin belirlenmesi ve ekipler arasındaki iletişimin nasıl sağlanacağı da felaket kurtarma planları çerçevesinde belirlenmelidir. Olağanüstü durumların ne zaman gerçekleşeceği belirli değildir. Ağ yönetiminden sorumlu ekibin mesai saatleri dışında, izinde veya hasta olduğu bir dönemde felaket durumu gerçekleşebilir. Bu sebeple ağ yönetimi konusunda uzman, birden fazla kişiden oluşan felaket kurtarma ekipleri oluşturulmalıdır. Aynı zamanda ağ felaket durumu, özellikle farklı lokasyonlarda bulunan ekip üyeleri arasındaki iletişimi de olumsuz etkiler. Olağanüstü durumlarda gerçekleştirilmesi gereken adımların ve alternatif iletişim yöntemlerinin önceden belirlenmesi ağ kurtarma planlarının önemli birer parçasıdır.
Ağ ve Altyapı Kurtarma Hizmetleri
Eczacıbaşı Bilişim, farklı ölçekteki şirketler için uyarlanabilir kurumsal çözümlerin yanı sıra ağ ve altyapı hizmetleri de sunar. Ağ altyapıları söz konusu olduğunda hızlı, güvenli ve yedekli şekilde faaliyet gösterecek şekilde ürettiği çözümler ile ağ kurtarma süreçlerinde yardımcı olur.
Sunulan altyapı hizmetleri, ağ kurtarma süreçlerini destekleyecek şekilde güvenlik duvarı, yük dengeleyici, anahtar ve yönlendirici cihazlarla desteklenir. Yeni nesil teknolojilerle oluşturulan ağ altyapı hizmetlerinde bulut ve yazılım tabanlı servisler ile otomatize edilebilir sistemler oluşturmanı sağlar.
Türkiye’nin ilk SD-WAN projesini hayata geçiren Eczacıbaşı Bilişim, her ölçekte şirket için yazılım tabanlı geniş alan ağı çözümleri sunar. Müşterilerine sunduğu altyapı hizmetlerinde ITIL, CoBIT, ISO 9001, ISO 27001, PCI-DSS , ISO 11801, TIA/EIA-568 standartlarına uyumluluğu garanti eder. Kesintisiz ve verimli çalışma için tasarlanmış, yüksek kapasiteli altyapı hizmetleri iş sürekliliğini korumana yardımcı olur.
Küçük, orta ve büyük ölçekli şirketler için uyumlu kurumsal çözümler, veri ve altyapı servisleriyle birlikte güvenlik uygulama ve hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için siz de iletişime geçebilirsiniz.